Stephen King kimdir Biyografisi

Zekası ve hayal gücüyle büyüleyen, endişe ve tansiyon denince akla birinci gelen usta müelliflerden Stephen King’in hayat öyküsüdür.

Kaygı kitapları ve sinemalarına benim üzere muhakkak bir ara uzaklıktan bakıyorsanız dahi en az birini okumuş ya da izlemişsinizdir. Öyleyse her hâlükârda Stephen King’den bir şeylere rastlamışsınız demektir.

Mesleği boyunca “Hayvan Mezarlığı”, “Kujo”, “Sadist” üzere birçok endişe romanına imza atarak ülkemizde de hatırı sayılır bir hayran kitlesi oluşturan King’in, bunun yanında masalsı bir fantezi kitabı olan “Ejderha’nın Gözü” ve “Kara Kule” üzere yapıtları en çok ilgi görenler ortasındaydı.

“Esaretin Bedeli” ve “Yeşil Yol” üzere başyapıt kabul edilen sinema sinemalarının de muharriri o. Hayran olmamak, sevmemek ne mümkün. Her şartta her bir kalbin ince bir noktasına dokunmayı o denli hoş başarmış ki… Kuşkusuz en büyük başarısı işte bu taraftaydı; Stephen King, “sinematografik roman” üslubundaki çalışmalarıyla dokunmadık kalp bırakmadı…

Ve bugün 71 yaşına girdi. Cümlelerin tesirinde ve apayrı bir başla geçmiş 71 yıl… Lakin düzgün lakin berbat günler geçirdi elbette; her insan kadar. Onu, diğerlerinden ayıransa, yalnızca bakmıyordu, görüyordu da. Onu bize epey sevdiren de, gördüklerinden sonrasını bizimle paylaşması oldu…

Güzel ki doğdun Stephen King…

Kaygı dolu kaç yaşlara…

Çocukluğu ve eğitim hayatı

Stephen, 21 Eylül 1947’de, ABD’de Portland, Maine’de, Nellie Ruth Pillsbury ve Donald Edwin çiftinin oğlu olarak dünyaya geldiğinde, ailesi, ona “Stephen Edwin King” ismini verdi. gözlerini açtığı hayat, ona, her beşere yaptığı üzere bazen sevinç, bazen gözyaşı getirecekti…

King çifti boşandığında Stephen, şimdi 2 yaşındaydı ve kardeşi David ile birlikte annesinde kaldı. Anne ile baba ortasında mekik dokuyan o çocuklardan biriydi. Hem uzayan yollar, hem başa çıkmak zorunda kaldığı ikiye bölünmüş hisleriyle attı adımlarını. Annesi Portland Maine, babası da, Indiana Fort Wayne’de yaşıyordu.

Annesi ve David ile Durham’a taşındığında ise, Stephen, 11’indeydi. Lise bitene kadar süren eğitimini burada tamamladı. 1966’da artık üniversite için bir tercih yapması gerektiğinde, Orono Maine Üniversitesi’nde, Bilim okumaya başladı…

 

Yazmaya başladığı yıllar

Stephen’i yazmaya teşvik eden, babasına ilişkin olduğunu öğrendiği H. P. Lovecraft’ın “The Lurker Of The Threshold” hikaye kitabı idi. Bu kitabı, bir yaramaz çocuk edasında meskenlerinin tavan ortasında bulmuştu. Üzerinde de bir iblis resmi vardı.

Okuduğunda öylesine etkilenmişti ki, anne ve baba ortasında ikiye bölünmüş hayatında Stephen, içinden çıkamadığı her bir hissin tahlilini yazmakta buldu. Birinci öykülerini yazmaya başladığında, 16’sında gencecik bir delikanlıydı. Oburlarının okumaya başlaması için şimdi vakte gereksinimi vardı; fakat aşikâr ki bu durum ona düzgün geliyordu. Üstelik yetenekliydi de.

Yazdığı bu kıssaları yayımlamak için 1967’de bir fırsat doğduğunda, birinci profesyonel kısa hikaye satışını, “The Glass Floor” ismini verdiği hikayesiyle, Starling Mystery Stories’e yaptı.

1970’de üniversiteden mezun olduğunda ise, iş bulamamıştı; bir laboratuvarda süreksiz olarak gördüğü bir işe başladı. Bir yandan da yazmaya devam ediyordu. Artık mecmualarda de yayımlıyordu öykülerini. İşte bir hikayeci olarak tanınmaya da bu sırada başladı…

Bu ortada birinci yazmaya başladığında “Richard Bachman” ismini kullanıyordu. Bu imza ile yazdığı birinci kitaba “Rage” ismini vermişti; sınıf arkadaşını silahla vuran bir lise öğrencisini anlatıyordu. Fakat daha sonra Jeffrey Lyne Cox isimli bir lise öğrencisi, sınıf arkadaşlarını esir aldı ve bu kitaptan etkilendiği ortaya çıktı. Buna misal bir olay üç defa daha tekrar edince, bu kitabın Amerika’da bir daha basılmamak üzere yasaklandı.

Stephen King, daha sonra kendi kimliğiyle yazmaya karar verdiğinde, Bachman’ı, kanser sebebinden vefatıyla emekliye ayırdı.

(Stephen King ve ailesi – 1979)

Stephen King evlendi

Stephen ve Tabitha Spruce, üniversitede tanıştı. Tahminen ses getirmiyordu; lakin özünde sakin ve tutkulu bir aşk doğmuştu ortalarında.

1970’te üniversiteden mezun olduktan bir yıl sonra bu aşkı evlilikle taçlandırdılar. Bu evlilikten Owen ve Joe Hill ismini verdikleri iki oğulları ile Naomi ismini verdikleri bir kızları oldu.

“Televizyon kötü değil, ona karşı değilim, ancak insanı dünyadan koparıp sırf kendi camına bağlamasını sevmiyorum. En azından o bakımdan radyo daha iyiydi”. Bu cümle, Stephen King’in “Yeşil Yol” sinematografik romanından. Nitekim de bu türlü düşünüyordu aslında. O denli ki, Tabitha ile Maine’deki konutlarında kendi kurdukları üç radyo istasyonu vardı…

Birinci romanı ve hızlanan hayat

Üniversiteden sonra çabucak iş bulamamıştı; fakat öyküleri vardı. Alışılmış onlar da bir yere kadardı. Neyse ki 1971’in sonunda Main’de bulunan Hamden Koleji’nde öğretmen olarak çalışmaya başladı. Elbette müelliflik konusunda kendini geliştirecek yollar aramaya da devam ediyordu.

Yazmayı sürdürdü ve nihayet 1973 baharında “Carrie” (Göz) ismini verdiği birinci romanını yayımladı. Aslında Carrie’yi öncelikle bir öykü olarak kaleme almıştı. Sonra nedense mutlu kalmadı ve kaldırıp attı. Lakin sevgili karısı Tabitha, kıssadaki potansiyeli görmüştü. Stephen’i yazmaya devam etmesi konusunda yüreklendirdi. Bu roman, işte bu türlü ortaya çıktı. Basılacağı sırada da Stephen, elbette romanını karısı Tabitha’ya adadı.

Resmi olarak atılmış bu büyük adımla artık daha da özgüvenliydi. Romanı çıkar çıkmaz yenisini yazmaya başlamıştı bile. Bunun için Colorado’ya taşındı ve “Shining” (Medyum) ismini verdiği romanını tamamladığında, ki bu bir yıl sürmüştü, tekrar meskenine, Maine’ye döndü. Yıl dolmadan üçüncü romanı “The Stand”i de (Mahşer) yayımladı.

Daha sonra BBC’ye verdiği bir röportajda açıklayacaktı ki, o güne dek yarattığı karakterler içinde kendisine en yakın olanı, “Medyum” romanındaki “Jack Torrance” idi. Romanını yazdığı sıralarda, kendisi de tıpkı Jack üzere, daima içiyordu. Yazdığı periyodu yansıtan en bariz özellik buydu.

Evet, 80’li yıllar, Stephen’in alkole düşkün olduğu vakitlerdi. Hatta “The Onion”, yayınladığı bir makalede, Stephen King’in “Şeffaf” isimli romanını nasıl yazdığını hatırlamadığı savında bulundu. Stephen, bu iddiayı kabullenmiş, yalnızca o değil, “Kujo” da dahil nasıl yazdığını hatırlamadığı birçok romanı olduğunu itiraf etmişti…

Stephen King yükselişte

Yazarlıkta sağlam adımlarla ilerleyen Stephen, maddi açıdan da güzel duruma gelmişti. 1977’de yeni bir meskene taşındılar. Kent değiştirmediler, fakat konutları bir evvelkinden çok daha güzeldi.

1980’den sonra da, kendini büsbütün yazarlığa adadı. Adeta seri üretimde bir makine üzereydi. “The Dead Zone” (Çağrı), “Fşrestarter” (Tepki), “Pet Sematary” (Hayvan Mezarlığı), “The Dark Half” (Hayatı Emanet Karanlık), “Needful Things” (Ruhlar Dükkanı), “Rose Madder” (Çılgınlığın Ötesi), ismini verdiği birçok roman ve kıssasını arka arda yazdı.

1981’de, “Dance Macarebe” ismini verdiği yapıtını yayımladı. Lisanımıza çevrilmeyen bu eser, Amerikan Edebiyat ve Sineması’nda kaygının nasıl işlendiğini mukayeseli tahlillerle detaylı bir formda anlatıyordu. Bu yapıtıyla “Hugo B. N. Ödülü”ne layık görüldü. 1999’da da, “Bag of Bones” isimli romanıyla da, “Bram Stoker Ödülü”nü kazandı.

Her vakit kimsenin görmediğini gören gözü sayesinde böylesine başarılı ilerliyordu kuşkusuz Stephen. Mesela ünlü romanı “O”daki dehşet saçan palyaçoyu ortaya çıkarırken, Mc Donalds’ın maskotu, Ronald Mc Donald’dan esinlenmişti…

En merak uyandıran serisi “The Dark Tower”i (Kara Kule) ise, 1982’de yazmaya başladı. Büyük yankı uyandıracak yapıtların hazırlık kademesi hiç kuşkusuz meşakkatli oluyordu. Stephen, bu seriyi 2004’te tamamladı.

Sinema olan kitaplar

1967’de resmi olarak başlattığı müelliflik mesleğine bugün hala devam eden Stephen, edebiyata 60’tan fazla roman ve kıssa kazandırdı. Bu yapıtların öylesine etkileyici bir istikameti vardı ki, birçoğu beyaz perdeye uyarlandı. Uyarlamalarla birlikte dizi yahut sinema haline getirilmiş hikayeleri de 70’i aştı…

Birinci sinema uyarlaması, 1976’da Brian dfe Palma tarafından çekilen “Carrie” idi. En çok bilinenlerinden birincisi ise, 1980’de çekilen, direktör koltuğunda Stanley Kubrick’in bulunduğu “Shining” oldu. Akabinde en çok beğeni toplayanlar ortasında, 1990’da “Misery”, 1994’te “The Shawshank Redemption”, 1999’da “Green Mile” (Yeşil Yol) – ki başrolünde Tom Hanks vardı – 2004’te “Secret Window” (Gizli Pencere) – başrolde Johnny Deep – 2007’de “1408” – başrolde John Cusack ve Samuel Jackson –  tekrar 2007’de “The Mist” geldi.

Sinema ve TV kesimi için adeta bulunmaz bir madendi o. Hal bu türlü olunca, ismi en güçlü muharrirler ortasında anılıyordu. Neredeyse bütün kitaplarının lisanımıza çevrilmesi ve alt yazılı sinemalar ile Stephen King, edebiyatımızda bir modülümüz oldu. O denli ki Türkiye’de hayran kulüpleri dahi kuruldu. Onun roman ve sinemalarını böylesine cazip kılan, orta sınıfın saygın insanlarının sessiz dünyasını, kent merkezinden uzak kasabaların tabiatını, inançlı kimseleri ve daha kacını en ufacık bir ayrıntıyı dahi atlamadan anlatıyor olmasıydı. Kentin karmaşasından kopmuyor, lakin gündelik ömrü da ihmal etmiyordu. Böylelikle Amerika toplumunu tam kalbinden fethediyordu. Üniversal yaralara bastığı parmak, kuşkusuz onun sesinin daha geniş coğrafyalarda yankılanmasını sağlamıştı. Bazen de coğrafya tek başına yazgı olmayabiliyordu işte. İnsan ulaşmak istediği coğrafya ile kendi bahtını, kendisi yazabiliyordu.

13 sayısına takıntısı

Bir Başak Burcu’nun nelere ne kadar takıntılı olabileceğinin hududu yok kuşkusuz. Stephen King de, Triskaidekafobi ile başı kederde olanlardan. Lakin bu takıntı onun hayatına o denli bir yerleşmiş ki, Stephen, 13 sayısından katiyetle korkuyor. Bu korkusunu ise, şöyle açıklıyor:

“13 sayısı kelam konusu olduğunda omurgamda aşağı üst hareket eden o ürperti asla geçmez. Yazarken 13. ya da 13’ün katı olan bir sayfaya geldiğimde asla durmam, ‘güvenli’ bir sayıya kadar yazmaya devam ederim. 13 yerine 12 adım atmış olmak için konutumun merdivenindeki son iki basamağı tek adımda çıkarım. Okurken 94., 193., 382. ya da sayıları toplamı 13 yapan hiçbir sayfada durmam”.

Bugün Stephen King

Stephen King, 2002’de, kendisini tekrar ettiğini düşündüğü için müellifliği bıraktığını açıklamıştı. Natürel hayal gücü hala işliyordu ve yazmayı durduramazdı. Elbette yaptığı açıklamasına aldırış etmeden yeni eserler vermeye devam etti. Son olarak 2016’da, “End Of Watch”ı yayımladı.

Muhakkak ki Stephen King yazmaktan hiç vazgeçmeyecek. Kuşkusuz biz de onu okumaktan ve hayal gücünün hayatımıza katacaklarını beklemekten…

Tansiyon ve kaygıyı hayatımıza nakşetmiş, hayal gücü gözlerinden fışkıran, alanında uzman kimliğiyle bir Stephen King geçiyor bu dünyadan…

Uygun ki…

Damla Karakuş

[email protected]

Not:

Biyografisini okumak istediğiniz şahısları lütfen bizimle paylaşın.

Instagram: biyografivekitap